هفت باور غلط درباره هپاتیت

روز جهانی هپاتیت، هر سال در ۲۸ ژوئیه برگزار می‌شود تا یادآور شود که با وجود بار سنگین این بیماری ویروسی بر سلامت عمومی، سطح آگاهی و شناخت عمومی نسبت به آن همچنان نگران‌کننده پایین است. این فقدان آگاهی، زمینه‌ساز شکل‌گیری باورهای نادرست و افسانه‌هایی شده که مانعی برای تشخیص زودهنگام، درمان به‌موقع و پیشگیری مؤثر هستند.

باور غلط ۱: هپاتیت فقط به‌دلیل نوشیدن الکل یا خوردن غذای آلوده ایجاد می‌شود

در حالی که مصرف زیاد الکل و مواد غذایی ناسالم می‌تواند منجر به مشکلات کبدی شود، هپاتیت، به‌ویژه نوع ویروسی آن، ناشی از گروهی از ویروس‌ها ( A و  B و C و D و E ) است. ویروس‌های هپاتیت A و E عمدتاً از طریق غذا یا آب آلوده منتقل می‌شوند، در حالی که نوع  B، Cو D از طریق خون و مایعات بدن انتقال می‌یابند. سرزنش سبک زندگی به‌تنهایی می‌تواند تشخیص بیماری را به تأخیر بیندازد و مسیرهای اصلی انتقال را نادیده بگیرد.

باور غلط ۲: هپاتیت و C یعنی حکم مرگ

با تشخیص زودهنگام و درمان صحیح، هپاتیت B و C قابل مدیریت هستند. داروهای ضدویروسی می‌توانند ویروس را سرکوب کرده، التهاب کبد را کاهش دهند و از پیشرفت به نارسایی یا سرطان کبد جلوگیری کنند. در بسیاری موارد، افراد می‌توانند با مراقبت مناسب، زندگی عادی و سالمی داشته باشند. آنچه مانع اصلی است، انگ و ترس است، نه بیماری.

باور غلط ۳: فقط افرادی که بیمار به‌نظر می‌رسند یا احساس ناخوشی دارند، ناقل هپاتیت هستند

هپاتیت B و C می‌توانند سال‌ها بدون علامت باشند. فردی ممکن است ظاهراً کاملاً سالم باشد، اما ناخواسته ویروس را به دیگران منتقل کند. همین ماهیت خاموش بیماری، ضرورت غربالگری منظم به‌ویژه در گروه‌های پرخطر را نشان می‌دهد. سکوت نشانه امنیت نیست؛ بلکه آگاهی و مراقبت کلید اصلی است.

باور غلط ۴: اگر سالم هستم، نیازی به واکسن ندارم

واکسن هپاتیت B یکی از مؤثرترین راه‌های پیشگیری از این بیماری است و برای همه نوزادان، کودکان واکسینه‌نشده و بزرگسالان در معرض خطر توصیه می‌شود. فقط به این دلیل که احساس سلامت می‌کنید، دلیل نمی‌شود مصون هستید. پیشگیری همواره بهتر و آسان‌تر از درمان است. هپاتیت A نیز قابل پیشگیری با واکسن است.

باور غلط 5: تاتو و سوراخ‌کاری بدن کاملاً بی‌خطر است

 در حالی که تاتو و پیرسینگ می‌توانند بخشی از فرهنگ یا انتخاب شخصی باشند، انجام این کارها در مکان‌های غیرقانونی یا غیربهداشتی می‌تواند خطرناک باشد. استفاده مجدد از سوزن یا نبودن استانداردهای ضدعفونی می‌تواند موجب انتقال ویروس‌های هپاتیت B و C شود. همواره اطمینان حاصل کنید که این اقدامات توسط افراد آموزش‌دیده در مراکز مجاز انجام شود.

باور غلط 6: هپاتیت ربطی به محل کار ندارد

محیط کار، نقش مهمی در سلامت عمومی افراد دارد. کمبود آگاهی، ترس از تبعیض و دسترسی محدود به مراقبت‌های پیشگیرانه، می‌تواند مانع از تشخیص و درمان به‌موقع در کارکنان شود. سازمان‌ها باید غربالگری سلامت، آموزش و ایجاد محیط‌های بدون انگ را، در اولویت قرار دهند تا از مبتلایان حمایت شود.

باور غلط ۷: پس از تشخیص، دیگر کاری نمی‌توان کرد

برخلاف این باور، تغییر سبک زندگی، پیروی از توصیه‌های پزشکی و ویزیت‌های منظم می‌تواند به افراد کمک کند تا هپاتیت را به‌خوبی مدیریت کنند. پرهیز از الکل، رژیم غذایی سالم، وزن متعادل و مصرف داروهای تجویزشده می‌تواند به‌شکل چشمگیری وضعیت سلامتی را بهبود دهد.

اهمیت مقابله با افسانه‌ها

امروزه، بیش از هر زمان دیگر باید با باورهای غلطی که درباره این بیماری رایج است، مقابله کرد. هپاتیت اغلب به‌درستی درک نمی‌شود و همین امر موجب ترس غیرضروری، درمان دیرهنگام و انگ اجتماعی می‌شود. اما حقیقت این است که هپاتیت قابل پیشگیری، قابل کنترل و در بسیاری موارد، قابل درمان است. با اطلاع‌رسانی دقیق، واکسیناسیون به‌موقع، غربالگری منظم و گفتگوهای آزاد می‌توانیم گامی مؤثر در جهت پایان دادن به این بحران برداریم.